توهین به ادیان و مقدسات دینی؛ جرم انگاری و پیگیری قانونی

به گزارش خبرگزاری مهر، چکیده این مقاله به شرح زیر است:

پژوهش حاضر سعی دارد با ارائه دیدگاه قانونی و فقهی به اهداف زیر برسد: بررسی امکان مجرمانه دانستن تمسخر دین اسلام و توهین به نمادهای دینی آن (از طریق تمسخر اعتقادات مجرم و بدنام کردن یا توهین به نمادهای دینی او و ...) دوما : محاکمه اهانت کننده، از طریق دادگاه های بین المللی و داخلی، از طریق متون قانون بین المللی و اسناد حقوقی بین المللی، و یا از طریق قوانین جزایی و تنبیهی کشورهای غربی و عربی.

این پژوهش به مقدمه و مجموعه ای از مباحث و مطالب تقسیم بندی شده است. در واقع پژوهش حاضر به هتک حرمت اسلام و مظاهر و مقدسات دینی آن اشاره نموده است، البته که این مساله و به خصوص اهانت و هتاکی به پیامبر اسلام و تحریف حقایق مرتبط با سیره آن بزرگوار موضوع جدیدی نیست. چرا که آثار مستشرقان و مواضع سیاسی و رسانه ای قبل از استعمار جهان اسلام و حتی در زمان استعمار، مملو از تجاوز آشکار، تحریف های برنامه ریزی شده، توهین به اسلام، مظاهر دینی و تاریخ تمدن آن است.

لیکن آنچه که این مساله را متفاوت کرده، این است که این موج جدید که بر ضد اسلام و مقدسات آن به راه افتاده از لحاظ حجم و انبوه و رشد رسانه ای بسیار بیش از پیش است و باعث واکنش های خشمگینانه ملتهای اسلامی و عربی شده و آثار منفی فراوانی بر روابط جهان اسلام و کشورهای غربی گذاشته است.

موضوعی که باعث شد بسیاری از نهادهای حقوقی و شخصیتهای قانونی جهان اسلام خواستار مجرمانه دانستن توهین و هتک حرمت به ادیان الهی و مظاهر دینی آن شدند. همچنین آنها خواهان این هستند که اهانت کنندگان را از طریق تمرکز بر بعضی از مواردی که در قانون کیفری اروپایی، هتک حرمت و اهانت به ادیان را جرم می شمارد محاکمه کنند و یا محاکمه آنها از طریق تکیه بر متون حامی حقوق دینی و نیز تکیه بر ویژگی های فرهنگی موجود در اسناد حقوقی بین المللی صورت گیرد.

در بخش اول پژوهش، تعدادی از مظاهر توهین و تحقیری که متوجه اسلام و پیامبر در دو دهه گذشته بوده آورده شده، برای مثال: کتاب آیات شیطانی، فیلم اهانت به پیامبر و سیره آن حضرت، بی حرمتی به قرآن کریم در زندان گوانتانامو، کاریکاتورهای موهن و...

همچنان که به خلاصه ای از واکنشهای کشورهای اسلامی و عربی به مساله پرداخته شده و به بیان اینکه چگونه این اهانت ها باعث به راه افتادن موجی از تظاهرات و اعتراض ها می شود به طوریکه در برخی موارد این اعتراضها منجر به خشونت و سوزاندن بعضی از سفارت خانه ها و حتی کشته شدن یکی از سفیران گردیده است اما بخش دوم پژوهش به این مسایل اختصاص یافته است: ارائه مواد قانونی که در قوانین تنبیهی اروپا و برخی کشورهای عربی، تحقیر و توهین به ادیان را جرم تلقی می کند. دوم: بررسی برخی متون قانونی که به احترام حقوق دینی افراد پرداخته است.

همچنانکه در این بخش به راهکار عملی و اجرایی متون و مواد قانونی و بیان چرایی عدم تبعیت و یا به کارگیری این قوانین پرداخته شده است، در ادامه درباره دلایل اعتراض برخی از افراد مبنی بر اینکه اجرای این قوانین متناقض با آزادی بیان است و همچنین چگونگی حل این مساله به گونه ای که قانون با اخلاق در آمیزد صحبت شده است.

بخش سوم اختصاص یافته است به : امکان جرم تلقی کردن تحقیر ادیان از طریق قوانین جزایی اروپا و اسناد حقوقی بین المللی، همچنین امکان مجازت اهانت کنندگان در دادگاههای اروپایی و بین المللی از طریق مجموعه ای از دلایل قانونی و حقوقی درج شده در متون قانونی همچون: توهین به ادیان با آزادی دینی تناقض دارد، کما اینکه باعث ایجاد خشونت و ترویج تروریسم می گردد که این مساله تهدیدی بر صلح جهانی به شمار می آید و بازتاب منفی بر همزیستی بین جوامع و تمدن ها دارد، تحقیر ادیان از انواع تبعیض دینی به شمار می آید، توهین به ادیان ممکن است باعث بروز جنگهای دینی ویرانگری گردد.

در پایان موضع فقه اسلامی درباره تحقیر و توهین به عموم ادیان و مقدسات دینی را بیان کرده، وسپس به این مطالب پرداخته شده است: احترام دین اسلام نسبت به سایر ادیان، نهی از ستم بر پیروان آن ها، مهمترین حقوق پیروان ادیان الهی غیر از اسلام در حکومت اسلامی و اینکه چگونه فقه اسلامی و دادگاه اسلامی، کسی را از حقوق تعیین شده در قرآن و سنت نبوی و فقه اسلامی برای اهل کتاب، تعدی کند را مورد مجازات قرار می دهد.